Streamingplatformen: vandaag en in de toekomst

Cd’s of mp3-spelers zijn anno 2021 al lang niet meer de norm om muziek te luisteren. Tegenwoordig zijn muziekstreamingdiensten zoals Spotify of Apple Music niet meer weg te denken.

Terwijl de sector van livemuziek bezorgd is over zijn voortbestaan, omdat het tijdens de coronapandemie een omzetverlies van 54% heeft geboekt, zijn muziek streamingplatformen hiervan niet betroffen. Het is dus een onafhankelijke sector, zelfs in tijden van crisis.

Welke muziek streamingplatformen kunnen we vinden in België? Wat kenmerkt deze? En wat zijn de voornaamste verschillen? Hier volgt een overzicht van de belangrijkste muziek streamingplatformen van vandaag:

Spotify en Apple Music hebben het grootste marktaandeel, gevolgd door Amazon Music, Tencent Music en YouTube Music. Kleinere marktaandeelhouders zoals Deezer, Pandora en overige spelers volgen op.

Het Zweedse Spotify is veruit het populairste platform op de streamingmarkt. Haar teller tikt 286 miljoen gebruikers sinds maart 2020, waarvan 130 miljoen betalen voor hun abonnement.

Apple Music, de tweede grootste speler, heeft zo’n 60 miljoen abonnees. Het Amerikaans bedrijf heeft sinds juni 2019 deze data niet meer geüpdatet. Naar schatting zou Apple Music inmiddels meer dan 80 miljoen abonnees hebben. 

Amazon deelde zelf mee dat Amazon Music meer dan 55 miljoen gebruikers telde in januari 2020.

Bron: Musically.com

YouTube Music telt 20 miljoen gebruikers die van hun betalende diensten gebruik maken.

Deezer heeft zeven miljoen abonnees, Pandora zes, twee miljoen en SoundCloud 175 miljoen totale gebruikers (dus geen abonnees).

Spotify VS Apple Music

Spotify en Apple Music zijn de grootste spelers op de streamingmarkt. Samen hebben ze wereldwijd meer dan 50 procent van de muzikale streamingmarkt in handen. Maar wat zijn nu de voornaamste verschillen tussen de twee en wie kan er gekroond worden tot het beste of grootste muziekstreamingplatform?

Als het om het aantal abonnees gaat, is Spotify de overduidelijke meester. Met 248 miljoen gebruikers in september 2020, waarvan iets meer dan de helft premium abonnees zijn, haalt het Zweedse bedrijf 35 procent het marktaandeel binnen. Bij Apple Music is dit wat minder. Met 72 miljoen abonnees sinds juni 2020 haalt Apple de tweede plaats en heeft zo 19 procent van de markt in handen. Volgens Statista zijn de Europeanen meer verzot op Spotify. In Europa heeft het Zweedse streamingplatform een klaarblijkende meerderheid van abonnees in tegenstelling tot Apple Music. In de Verenigde Staten kent Apple Music sinds 2019 dan weer een lichte meerderheid.

Spotify startte in 2008 met hun platform. Het was voor velen de oplossing waar ze al jaren naar zochten, namelijk betaalbaar luisteren naar een grote catalogus aan muziek. De aanzienlijke daling van het illegale downloaden van muziek was ook deels aan Spotify te danken. Volgens het Global Music Report uit 2019 daalde piraterij van muziek online meer dan 10 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Spotify groeide daarom ook enorm snel. De afgelopen vijf jaar verachtvoudigden de premium abonnees bij Spotify, blijkt uit een onderzoek van Statista. Dit zou deels te danken kunnen zijn aan haar uitgebreide catalogus. Naast muziek heeft Spotify ook sterk voordeel bij de podcastsluisteraars. Apple Music zelf zit niet in deze markt, maar het Amerikaans bedrijf heeft wel een eigen app waar podcasts op te beluisteren zijn die niet op Apple Music staan. Spotify heeft verder ook een uitgebreide waaier aan afspeellijsten en is makkelijk te connecteren met een Google Chromecast en een Homepod. Deze kleine voordelen kunnen Spotify meer gebruikers opleveren dan Apple Music.

Bron: Statista.com

Apple Music doet er alles aan om een sterkere positie in de markt te verkrijgen door de concurrentie aan te gaan met Spotify. Zo gaan ze contracten aan met artiesten om exclusieve albums voor hun platform te maken en rekruteren ze ook artiesten om exclusieve radioprogramma’s te maken. Spotify heeft op vlak van muziek zeer weinig exclusieve content. Apple Music is ook makkelijker te gebruiken als je al Apple-producten bezit, omdat de app standaard met het product meekomt. Apple probeert zo Spotify af te stoten. Apple kan ook inspelen op de compatibiliteit van haar software. Zo kan je Siri niet gebruiken voor Spotify, maar wel voor Apple Music. Apple Music kreeg de afgelopen vijf jaar 65 miljoen nieuwe abonnees erbij. Deze stijging is niet zo groot als bij Spotify, maar is wel opvallend.

Bron: Statista.com

Zeker is dat, als het om abonnees gaat, Apple bezig is aan een inhaalbeweging. Of Apple Music de komende jaren Spotify zal overtreffen, blijft een onbeantwoorde vraag. Dit zal afhangen van welke trucjes ze uit de kast zullen halen. Als de trend van de afgelopen jaren verder loopt, zal Apple misschien toch de bovenhand nemen.

De alternatieven: Soundcloud & Bandcamp

Hiervoor hebben we de twee grootste/bekendste muziek streamingplatforms besproken, maar het is wel belangrijk om te weten dat niet iedereen zomaar een liedje, cover of podcast kan plaatsen op deze platformen, tenzij ze ervoor betalen. Wij namen ook eens een kijkje naar de alternatieve en gratis muziekplatforms Soundcloud en Bandcamp. Beiden zijn meer gericht op onafhankelijke artiesten en geven hun een kans om hun content te delen. Soundcloud is de bekendste van de twee en kreeg in 2010, drie jaar na haar oprichting, een boost toen het platform zo’n één miljoen geregistreerde gebruikers telde. Op een jaar tijd vertienvoudigde dit aantal gebruikers. Om te kunnen opboksen tegen Spotify en Apple Music maakte Soundcloud een deal met Warner dat zij 5% van hun vermogen kregen. Dit zorgde voor een zwaar verlies binnen het bedrijf. Hierdoor kon ze haar artiesten niet of pas te laat betalen. Als oplossing creëerden ze “Soundcloud Go”. Dit is een betalend abonnement waarmee je offline en zonder advertenties muziek kan luisteren.  De kaap van 190 miljoen geüploade tracks is in het begin van dit jaar overschreden en het platform wordt door meer dan 20 miljoen artiesten gebruikt in 190 landen. 

Het tweede alternatieve platform is Bandcamp. Op dit platform heeft elke artiest een soort digitale winkel waar hun muziek, merchandise en andere soort content te koop is.  In tegenstelling tot Soundcloud, betaalt Bandcamp haar artiesten niet, maar neemt zij een commissie van 15% op de verkoop van digitale content en 10% van merchandise. Deze 15% wordt verlaagd naar 10% zodra de artiest meer dan 5000 dollar heeft verdiend via Bandcamp.  Dit platform heeft ook een betaal-wat-je-wil feature, waarbij de artiest of verkoper zelf wel zijn of haar beginprijs kan beslissen, maar dat de koper altijd meer kan betalen.

Ook al is Bandcamp geen echt streamingplatform zoals Soundcloud en Spotify, het is toch in de afgelopen jaren veel bekender geworden. Wij voorspellen dat Soundcloud aan zijn opmars bezig is en over een paar jaar in de buurt van Spotify en Apple Music zal komen. 

Ook heeft Soundcloud gezorgd voor de start van de carrière van enkele artiesten die nu al verschillende grote hits op hun namen hebben staan, waaronder Post Malone, Kygo, XXXTentacion, Chance the Rapper… 

Potentiële stijgers of dalers

Spotify en Apple Music zullen nog lang bij de grootste streamingdiensten horen. Hun diensten zullen niet snel verdwijnen uit de markt. Spotify en Apple zijn natuurlijk niet de enige bedrijven die makkelijk muziekgenot aan te bieden hebben. Ook bedrijven als Amazon, Google en Tidal hebben hun versie van een streamingsdienst op de markt gebracht om hun voetafdruk te kunnen achterlaten in de hedendaagse streaming war.  

Nu rijst de vraag of dat deze ‘kleinere’ streamingsdiensten onderhoudbaar en winstgevend genoeg zijn om te kunnen blijven bestaan. Hoe differentiëren deze diensten zich van elkaar en van de grotere spelers? Wat maakt dat Tidal of Youtube Music aantrekkelijker is voor een gebruiker om over te stappen naar hun platform? 

Tidal is een Noors bedrijf dat gespecialiseerd is in audio, videostreaming en podcasts. Het aantal gebruikers op Tidal is nog niet openbaar gemaakt. Er wordt geschat dat dit nummer tussen de één en vijf miljoen gebruikers ligt. Wat Tidal onderscheidt van de andere streamingplatformen is dat het zich naar voor brengt als ‘artist owned’. De artiesten die eigenaar zijn van dit platform horen bij de grootste namen in de muziekindustrie van de 21ste eeuw. Het gaat hier om grote namen als: Jay-Z, Kanye West, Coldplay, Rihanna en Madonna enzoverder. Hierdoor kan de app exclusieve content uitbrengen.

Concerten, video’s en afspeellijsten die zelf zijn samengesteld door deze artiesten zijn enkele voorbeelden van de exclusiviteit die deze app bezit. Tidal bezit ook een grotere catalogus aan muziek dan eender welke streamingsdienst. Beyoncé’s Lemonade, of The Life Of Pablo van Kanye West waren bij hun release uitsluitend op Tidal te vinden. Ook de hele catalogus van Jay-Z was alleen op de Noorse app te luisteren tot zijn 50ste verjaardag in 2019, daarna vond je zijn muziek ook terug op Spotify en Apple Music. Een andere sterkte van Tidal is dat het één van de hoogste pay-per-stream bedragen heeft vergeleken alle andere streamingplatformen. Alleen Amazon Music en Napster doen het beter.

Met supersterren die eigenaar zijn van de app en alle exclusieve content dat je erop terugvindt, verwacht je dat Tidal een groter marktaandeel heeft dan het feitelijk bezit. Haar gebruikersaantal ligt veel lager dan haar concurrenten en critici zeggen ook dat sinds Jay-Z zijn catalogus op Spotify heeft gezet, en het dus niet meer exclusief is aan Tidal, dat de toekomst van deze streamingdienst er niet goed uitziet.

Ook Alphabet Inc., het moederbedrijf van Google en YouTube, heeft sinds november 2015 haar eigen streamingplatform voor muziek. Het bedrijf richtte Youtube Music op om te concurreren met grote spelers zoals Apple Music en Spotify. Het platform begon haar carrière al met een grote voorsprong, aangezien de content en gebruikers van YouTube en Google zelf al in de miljarden liggen. Via YouTube Music kan je officiële videoclips, concerten, covers en remixes reclamevrij en offline bekijken en beluisteren.

Voor een abonnement betaal je maar 10 euro per maand, maar één van de sterktes van YouTube Music is dat er ook een gratis versie is, waardoor het makkelijk is voor potentiële gebruikers om de dienst uit te proberen.

Voor fervente YouTube-gebruikers is YouTube Music een zeer makkelijke streamingsdienst. Omdat YouTube al weet op welke artiestenkanalen je al geabonneerd bent, kan ze via haar algoritmes artiesten aanraden en afspeellijsten maken naar jouw smaak. Met 30 miljoen betaalde abonnementen wereldwijd behoort YouTube Music tot de grotere underdogs van de streamingsdiensten en het aantal gebruikers stijgt elk jaar nog sterk. Deze streamingsdienst heeft zeker nog niet haar potentieel bereikt. We zijn benieuwd hoever het platform zal geraken in de toekomst.

Voor klanten van het Amerikaanse e-commercebedrijf Amazon is Amazon Music dan weer een makkelijke optie. Dit platform behoort ook tot de grotere online muziekdiensten met 55 miljoen gebruikers, terwijl deze streamingdienst in 2019 nog 32 miljoen gebruikers had.

Het marktaandeel van Amazon Music zal aan deze snelheid zeker nog toenemen in de komende jaren.

Zoals Apple Music compatibel is met Siri, kan je met Amazon Music de virtuele assistent Alexa raadplegen. Je kan Alexa vragen om een artiest, liedje of album te spelen, maar je kan haar ook naar een specifieke vibe vragen, zoals diner- of partymuziek. Ook de prijs die je neerlegt voor een abonnement is één van de sterktes van deze streamingdienst. Amazon Prime leden hebben al toegang tot 2 miljoen liedjes en kunnen voor slechts een 8-tal dollars per maand extra de volledige toegang tot 50 miljoen liedjes verkrijgen. Voor niet leden is ligt de prijs aan 10 dollar. Studenten kunnen zelfs een abonnement kopen voor 5 dollar per maand. Amazon Music is al bij al dus een zeer betaalbare streamingdienst en zal in de toekomst zeker nog een relevant rol hebben in de streamingwereld.